อย่างที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่าสังคมไทยส่วนใหญ่นั้นเป็นสังคมเกษตรกรรม ดังนั้นน้ำจึงเป็นส่วนประกอบที่สำคัญในการประกอบอาชีพทำไร่ทำนา ซึ่งถือเป็นอาชีพหลักของคนสมัยก่อน ถ้าหากไม่มีน้ำหรือฝนฟ้าอากาศนั้นไม่ตกต้องตามฤดูกาลย่อมสร้างความเดือดร้อนให้แก่ชาวไร่ชาวนาเป็นอย่างมาก ดังนั้นตั้งแต่ครั้งอดีตจึงมีการขอฝนเพื่อให้ได้มีน้ำในการทำเกษตรที่เพียงพอ ซึ่งเป็นพิธีที่เรารู้จักในปัจจุบัน ประเพณี แห่นางแมว ซึ่งเป็น ประเพณี ที่สืบทอดต่อกันมาเพื่อต้อนวอนขอให้ฝนตกตามฤดูการสร้างความชุ่มชื้นให้แก่แผ่นดินและสามารถทำไร่ทำสวนได้อย่างราบรื่นนั่นเอง
ประเพณีแห่นางแมว เป็น ประเพณี ที่สืบเนื่องกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ
มีความเชื่อว่าสามารถขอเทวดาให้ฝนตกลงมาเพื่อสร้างความชุ่มชื้นและสามารถทำการเกษตรได้เพื่อหล่อเลี้ยงชีวิต ซึ่งสาเหตุที่ฝนไม่ตกต้องตามฤดูกาลนั้นมีมากมายจึงต้องมีวิธีในการเรียกฝน ซึ่งถือเป็นความเชื่อที่สร้างความสบายใจ และช่วยสร้างขวัญกำลังใจให้แก่ชาวบ้านได้เป็นอย่างดี
ประเพณี แห่นางแมว เป็น ประเพณี ของชาวอีสานที่จัดขึ้นในปีที่ฝนแล้ง ซึ่งในอดีต ชาวอีสานเชื่อว่าสาเหตุที่ฝนไม่ตกตามฤดูกาลนั้นมีมากมายเช่น เกิดการเปลี่ยนแปลงของดินฟ้าอากาศ ประชาชนชาวบ้านหย่อนในศีลธรรม เจ้าเมืองหรือเจ้าแผ่นดินไม่อยู่ในทศพิธราชธรรมเป็นต้นจึงเป็นสาเหตุให้ฝนแล้ง ชาวเมืองอีสานจึงต้องทำพิธีอ้อนวอนขอฝนซึ่งใช้แมวเป็นสื่อเพราะเชื่อว่าแมวเป็นสัตว์ที่เกลียดฝนถ้าฝนตกครั้งใดแมวจะร้องทันที
ชาวอีสานจึงถือเคล็ด นำแมวมาใช้เป็นสัตว์ในพิธีเรียกฝน เพราะหากแมวร้องจะมีความเชื่อว่าทำให้ฝนตกหรือสามารถเรียกฝนได้นั่นเอง ดังนั้นตั้งแต่ในอดีต ชาวบ้านจึงมีการร่วมมือกันสาดน้ำและทำให้แมวร้องได้มากที่สุดซึ่งชาวอีสานเชื่อว่าหลังจากแห่นางแมวแล้วจะทำให้ฝนมันตกลงมาจริง
วิธีในการแห่นางแมวนั้น ชาวบ้านจะรวมตัวกันแต่งตัวสวยงาม เมื่อถึงเวลาพบค่ำ ก็จะเริ่มขบวนแห่ โดยก่อนการแห่นั้นจะต้องให้ผู้เฒ่าพูดกับแมวว่า นางแมวเอย ขอฟ้าขอฝนให้ตกลงมาด้วยนะ จากนั้นจึงทำการเดินขบวนไปรอบหมู่บ้านเพื่อให้เจ้าของบ้านทุกบ้านสระน้ำให้แมวร้องเพราะเชื่อว่าแมวร้องฝนจะตกลงมา
จะเห็นได้ว่า ประเพณี แห่นางแมว นั้นมีมาตั้งแต่สมัยอดีตสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน เป็นพิธีการเรียกฝนให้ตกต้องตามฤดูกาลเพื่อให้การประกอบอาชีพเกษตรกรรมนั้นผ่านไปด้วยดี แต่ในปัจจุบันจะเห็นได้ว่านวัตกรรมล้ำสมัย เมื่อบ้านเมืองประสบสภาพอากาศแห้งแล้ง หรือฝนไม่ตกต้องตามฤดูกาล พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระราชดำริโครงการฝนหลวงขึ้นมา เพื่อสร้างฝนเทียม ช่วยบรรเทาปัญหาความแห้งแล้งและปัญหาการขาดแคลนน้ำในการทำการเกษตรในปัจจุบัน
อ่านเพิ่มเติม: ไขความลับ ไสยศาสตร์ คือ อะไร มีจริงหรือไม่ มาทำความรู้จักกัน
