ความเชื่อ เรื่อง วิญญาณ ตามวิถีชาวพุทธที่สืบเนื่องมาตั้งแต่ครั้งอดีตกาล

ความเชื่อนั้นถือเป็นปรากฏการณ์อย่างหนึ่งที่คงอยู่คู่กับสังคมไทยมาอย่างยาวนาน ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งวัฒนธรรมของมนุษย์ ซึ่ง ความเชื่อ นั้นเกิดขึ้นมาจากความคิดของมนุษย์ จะเป็นตัวขับเคลื่อนการดำเนินชีวิต ตั้งแต่เกิด จนถึงตาย โดยเฉพาะชาวไทยพุทธมี ความเชื่อ ในเรื่องของ ผีสางเทวดา รวมถึงสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ไม่สามารถพิสูจน์ได้ด้วยตาเปล่า และไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ ความเชื่อ เรื่อง วิญญาณ จึงเป็นเสมือนวัฒนธรรมของมนุษย์ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่ครั้งอดีตกาลจนถึงปัจจุบัน จึงมีความผูกพันกับชีวิตคนไทย ตั้งแต่เกิดจนถึงตาย นั่นเอง

ความเชื่อ เรื่อง วิญญาณ ถือเป็นอีกหนึ่ง ความเชื่อ ที่เก่าแก่ที่สุด

ในทุกศาสนาเชื่อว่าเรื่องความตายกับชีวิตหลังความตายนั้นเชื่อมโยงเกี่ยวข้องกับ วิญญาณ ซึ่งถือเป็นพื้นฐานที่เชื่อว่ามนุษย์เรานั้นประกอบด้วยร่างกายซึ่งจะสูญสลายไปตามกาลเวลากลายเป็นดวงจิตล่องลอย 

ความหมายตามพุทธศาสนา หมายถึง ความรู้สึก มีความรู้แจ้งอารมณ์ 6  คือ ตา หู  จมูก ลิ้น กายและใจ ซึ่งทางพุทธศาสนา ไม่ได้แปลว่าผีหรือเจตภูต  แต่หมายถึงจิตที่ทำให้รู้สึกที่ตาหูจมูกลิ้นและกายทั่วๆไป

ลักษณะของ วิญญาณ คือเกิดและดับอย่างรวดเร็ว มีการเกิดและดับอยู่ตลอดเวลา ซึ่งเป็นพลังงานอย่างหนึ่ง แบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ ภวังควิญญาณ หมายถึง จิตใต้สำนึก เป็นสภาวะจิตใจที่ไม่มีความรู้สึกนึกคิด และวิถีวิญญาณ เป็นพลังนามธรรมที่ก่อให้เกิดชีวิต 

ซึ่งในความหมายของพจนานุกรมนั้นระบุไว้ว่า  เป็นสิ่งที่เชื่อว่ามีอยู่ในกายเมื่อมีชีวิต และถ้าหากตายจะออกจากการล่องลอยไปหาที่เกิดใหม่ 

ในทางพุทธศาสนา ไม่ได้หมายถึง การกลายเป็นผีที่ล่องลอยตามที่เข้าใจกันในปัจจุบัน แต่หมายถึงสภาพธรรมที่รู้อารมณ์ สภาพธรรมที่เป็นจิต  ซึ่งแบ่งออกได้หลายประเภท เช่น โสตวิญญาณ(การรับรู้ทางหู) จักสุวิญญาณ(การรับรู้ทางตา) เป็นต้น

จะเห็นได้ว่า วิญญาณ นั้นมีหลากหลายความหมาย ความเชื่อ ตามวิถีพุทธ เป็นเรื่องที่ต้องทำความเข้าใจอย่างถ่องแท้ และต้องมีการศึกษาในเชิงลึกเพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกัน ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่ง ความเชื่อ ที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ เมื่อกล่าวถึง ความเชื่อ  เรื่องนี้ในปัจจุบัน ส่วนใหญ่มักให้ความสำคัญและหมายถึงภูตผี หรือสิ่งลี้ลับที่เรานั้นมองไม่เห็น หรือไม่สามารถพิสูจน์ได้จากทางวิทยาศาสตร์ ไม่ว่าความหมายของ วิญญาณ จะเป็นเช่นไร การมีชีวิตอยู่และหมั่นสร้างบุญกุศลไว้ ถือเป็นสิริมงคลแก่ตนเอง และเมื่อตายไป ดวงวิญญาณที่หมั่นสร้างบุญกุศล มี ความเชื่อ ว่าจะไปสู่ภพภูมิที่ดี นั่นเอง

อ่านเพิ่มเติม: ประเพณีแห่นางแมว มีความสำคัญอย่างไร สามารถ “ขอฝน” ได้จริงหรือไม่